Hava kirliliği astımlı insan sayısını arttırıyor
Küresel Astım Raporu'na göre, dünya genelinde yaklaşık 334 milyon kişinin astım hastası olduğu sanılıyor. Bu rakamın, 2025'e kadar 400 milyona çıkması bekleniyor.
Dünya Sağlık Örgütünün (DSÖ) 2016 sonu verileri, 2015'de 383 bin kişi astım nedeniyle yaşamını yitirdiğini gösteriyor. Astım için Küresel Girişim (GINA) 2016 raporuna göre, her yıl yaklaşık 346 bin kişi astım nedeniyle hayatını kaybediyor.
Alerjik reaksiyonları harekete geçirebilecek veya solunum yollarını tahriş edebilecek madde ve zerrecikleri solumanın astımın gelişmesinde önemli risk faktörleri olduğu biliniyor.
Astıma hava kirliği, ev tozu akarları, evcil hayvan tüyleri, rutubet ve küf, polenler, toz ve kimyasal maddeler gibi alerjenler, sigara dumanı, hava değişimleri gibi çeşitli çevresel faktörlerin yanı sıra obezite ve genetik yatkınlık da neden oluyor. Korku, öfke, heyecan gibi duygusal uyarımlar ile soğuk hava ve egzersiz de hastalığı tetikleyici faktörler arasında yer alıyor.Her ne kadar ülkeden ülkeye farklılık gösterse de astımın ortalama görülme sıklığı dünyada yüzde 15 civarında.
Küresel Astım Raporuna göre, 2001-2010 döneminde 5-34 yaş grubunda astıma bağlı ölümler, en fazla Güney Afrika, Filipinler, Fiji ve Mauritiusda görüldü. Tüm yaş gruplarında ise en fazla ölüm Güney Afrika, Mauritius, Fiji, Filipinler ve Mısırda kayıtlara geçti.
Nüfusa göre astımdan kaynaklanan ölümlerin çoğu düşük ve orta gelirli ülkelerde kaydediliyor ancak hastalık gelişmiş ülkelerde daha yaygın görülüyor.Astım hastalığının artmasındaki önemli etkenlerden biri, gelişmiş ülkelerdeki sanayileşme ve bu durumun beraberinde getirdiği hava kirliliği ile çevresel faktörler.Nüfusa göre astım görülme sıklığı en fazla olan ülkeler arasında Avustralya ve ABD'nin yanı sıra bazı Batı Avrupa ve Latin Amerika ülkeleri yer alıyor.
Uluslararası Çocukluk Çağı Astım ve Alerjik Hastalıklar Çalışmasına (ISAAC) göre, çocukların yüzde 14ünde, genç yetişkinlerin (18-45 yaş) ise yüzde 8,6sında astım semptomları görülüyor.
En yaygın astım türü alerjik astım. Astım teşhisi konulan yetişkinlerin yüzde 50'sinden, çocukların ise yüzde 80'inden fazlasında alerjik astıma rastlanıyor.Dünya nüfusunun yaklaşık yüzde 20si alerjik rinit ve alerjik astım gibi alerjik hastalıklardan muzdarip. Alerjik rinitli hastaların yaklaşık yüzde 40ı astım semptomlarıyla karşı karşıya kalırken, astım hastalarının ise yaklaşık yüzde 80i alerjik rinit semptomlarını yaşıyor.
Avrupa Allerji ve Klinik İmmunoloji Derneği (EAACI) verilerine göre, 1990da astımlı her 100 bin erkekten 25i ölürken 2010da bu rakam 13e düştü. Diğer yandan 1990da astımlı her 100 bin kadından 17si yaşamını yitirirken 2010da bu rakam 9a geriledi.
Türkiyede yaklaşık her 12-13 yetişkinden ve her 7-8 çocuktan birinin astım hastası olduğu tahmin ediliyor.